سال تحصیلی جدید هم از راه رسید. بوی مهر همان عطر نوستالژی قدیمی در کوچه پس کوچه‌های  شهرها و روستاهاست. همان دلهرهٔ یافتن دوست جدید یا نجوای زیر لب برای بودن با همکلاسی قدیمی در یک کلاس، بوی کتاب نو که صد البته در روزهای کودکی ما رایحه قوی‌تری داشت.

مهر از راه رسید با همان تمرکز پرقدرت و با نشاط در روزهای آغازین و فروکش شدن همه آن شور و شادابی در اواخر مهر؛ آن زمان که همه چیز رنگ جدیت به خود می‌گیرد، همان لحظه‌هایی که باور نداریم ولی با رفتار و گفتار خود بر لوح وجود کودکان این سرزمین نمی‌نگاریم که زخم می‌زنیم آن هم زخمی از ناآگاهی و گاه غیرقابل درمان.

هر سال به رسم ماه مهر، رئیس جمهور سؤالی به عنوان «پرسش مهر» را مطرح می‌کند، اجازه دهید گریز کوتاهی به پرسش مهر سال گذشته بیندازیم: «خشونت از کجا نشأت گرفته است؟ چگونه عده‌ای خشونت را می‌آموزند؟ در برابر خشونت چگونه باید ایستادگی کرد؟ چگونه می‌توانیم کشور و جامعه‌ای داشته باشیم دارای رحمت اسلامی و نبوی و چگونه می‌توانیم جوامع منطقه و جهان را از خشونت برهانیم؟»

حال در ذهن خود نگاهی گذرا به آخرین اخبار حوادث در حوزه کوکان و نوجوانان بیندازید، یا صفحات مجازی خود را که این روزها تقریباً همه صبح خود را با آن آغاز می‌کنند و شب معمولاً قبل از آخرین بازبینی‌های نهایی خواب را در آغوش نمی‌گیرند، مرور کنید؛ چه شد که کودکان این سرزمین در ماههای اخیر درس خشونت را عملی و اینقدر گزنده و تلخ فراگرفتند؟

اگر همین سؤال امسال پرسیده شود، دانش‌آموزان حرفهای زیادی برای گفتن دارند و همچنین درددل‌های بسیار و شاید بغض‌های نهفته از یادآوری خاطرات دردناک «آتنا»ها، «بنیتا»ها، «ستایش‌»ها و حتی آن دانش‌آموز معصومی که در اثر تنبیه معلم مداد در پوست سرش کشف شد! با تأکید بر بند آخر سؤال رئیس جمهور محترم می‌پرسم: چرا اینقدر از رحمت و مودت اسلامی دور شدیم که آثار خشونت کلامی،‌ رفتاری، جسمی و روانی را در تمام ابعاد در جامعه خود شاهد هستیم؟ ریشه این گونه رفتارها از کجا نشأت می‌گیرد؟ آیا قرار است خبر خشونت علیه کودکان برای ما خبری عادی همسنگ اختلاس شود؟! آنقدر عادی که از واژه «باز» و «بار دیگر» استفاده کنیم، بگوییم و خبر دهیم آن هم به کرّات که: «کودک دیگری در اثر تنبیه معلم...، بار دیگر دختربچه‌ای در دام خشونت جنسی...، نوجوانی دیگر در دام بزهکاران...، باز هم تنبیه بی‌رحمانه کودک توسط والدین...،»

آیا قرار است از تمام این حوادث تلخ درس عبرتی هم بگیریم یا اینکه فقط روزنامه‌های حوادث با تیترهای مختلف پر و پررنگ شود، دنیای مجازی چند روزی با التهاب جریانی پر شایعه بالا و پایین شود و فارغ از عمق غم از دست دادن‌ها و زجر آسیب‌دیدگان اسمی یا موجی ترند توییتر و غیره شود و کم‌کم حقیقتی تلخ به خاطره و قصه‌ای بدل شده و در نهایت به دست بی‌کفایت فراموشی سپرده شود؟

هدف از نام‌گذاری هر سال توسط مقام معظم رهبری با بینشی عمیق همراه است که حائز اهمیت موضوعاتی است که مطالبهٔ جامعه یا چشم‌انداز روشنی از یک سال کاری نظام، مسئولین و مردم است.

با همین قیاس ساده باید گفت پرسش مهر رئیس جمهوری نیز درواقع مطالبه جامعه دانش‌آموزی و دانشگاهی است که در این سال تحصیلی پیش رو چه موارد یا مصادیقی را باید در اولویت کاری قرار داد؟ چالش‌های پیش رو چیست و مسلماً دارای هدفی والا و ارزشمند است و نباید صرفاً با نوشتن چند خط  انشاء یا برگزاری کنگره‌ای و اهدای جوایزی به برگزیدگان اکتفاء کرد.

تمام این نظرات ارزشمند است و اتاق فکری به وسعت ایران و حتی جهان را تشکیل خواهد داد و اگر اینها تجمیع شود و نظریه‌پردازان روی آن کار کنند مطمئنا راهگشای بسیاری از مشکلات جامعه خواهد بود؛ اما باید به عمق سؤالات مطرح شده توسط مسئولین کشوری نیز فکر کرد و از خود پرسید: اندیشه و عملکرد من کجای این پازل قرار دارد؟

چه قدمی می‌توانم بردارم که جامعه‌ به سمت صلحی جهانی و پایدار گام بردارد؟ من والد در  قالب مادر، پدر یا معلم چگونه می‌توانم الگوی مناسبی از آرامش و وقار برای کودکم باشم که او به طور عملی صلح و نوعدوستی را فراگیرد و نه تنها از ابراز خشونت به همنوع خودداری کند که حتی اجازه اعمال خشونت از سوی دیگری را به خود ندهد.

امید که سال تحصیلی را با نگرشی نو آغاز کنیم و به کودکان خود از ابتدای ورود به جامعه یاد دهیم که خشونت در هر شکلی، در حق هر انسان یا حیوانی که باشد، مذموم است و جز انزوا و شکست نتیجه‌ای نخواهد داشت.