آئین نکوداشت حضرت حافظ در کرج برگزار شد
به مناسبت روز بزرگداشت لسانالغیب، «حافظ شیرازی»، آیین نکوداشتی با عنوان «صدای سخن عشق» به همت حوزه هنری البرز و با همکاری انجمن ادبی دانشکده ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی کرج در سالن شهید باهنر دانشکده ادبیات این دانشگاه برگزار شد.
کرج_ امید بانوان؛ در این آیین اساتید نامآوری چون دکتر «ایرج مهرکی» و دکتر «آذر دانشگر» به ایراد سخن در مقام والای معمار سخن عشق پرداختند.
در ابتدای این مراسم، دکتر مریم ماهنظری رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ضمن خوشامدگویی به حافظ دوستان پیوند حوزه هنری البرز و دانشگاه آزاد اسلامی را به فال نیک گرفت و ابراز امیدواری کرد که این همدلی و هماهنگی موجب برگزاری برنامههای فرهنگی و هنری بیشتری در البرز شود.
وی ضمن قرائت چند بیت از غزلیات خواجه لسانالغیب به بیان دیدگاه خود در مورد اشعار حافظ پرداخت و استدلالگوییهای فلسفی با زبانی شاعرانه، شوق زندگی، پرسش و پاسخهای گوناگون، بیان آرزوها و راهنمایی و ارشاد در اشعار حافظ را ستود.
دکتر ایرج مهرکی نیز با مقدمهای بر متون باز و بسته ادبی در طول تاریخ زبان فارسی به شرح ویژگی هر یک از این متون پرداخت و اظهار داشت: در متون بسته مثل اشعار رودکی و خاقانی نوعی تک صدایی و شفافیت معنا وجود دارد به نحوی که برقراری ارتباط بین مخاطب و شعر در سطح زبان است و هیچ ایرانی در خوانش و فهم آن با دشواری روبرو نیست. در حالی که در آثار شاعرانی مثل مولانا و حافظ که متون باز را به تاریخ ادبیات و زبان فارسی تقدیم کردهاند، با لایههای عیمقی از عرفان و فلسفه روبرو هستیم که ارتباط مخاطب با شاعر فقط در سطح زبان نیست.
وی با اشاره به این که به تعداد انسانهای روی کره زمین نگرشهای متفاوتی در مورد مفاهیمی چون عشق، عرفان، مرگ و ... وجود دارد، اظهار داشت: به همین علت دریافت هر فردی نیز از این اشعار متفاوت و گسترده است.
وی ورود «عرفان» و «عشق» را در آثار شاعران قرن هفتم و هشتم سبب خروج از حالت تک صدایی شاعر و اوج ورود به متون باز ادبیات فارسی دانست.
دکتر مهرکی مهمترین دلیل اقبال مردم به غزلیات لسانالغیب و علت تفال زدن به دیوان وی را در این نکته ظریف دانست که حافظ تنها به بیان مشکلات نپرداخته بلکه برای هر مشکلی راه چارهای نیز اندیشیده است.
وی مرگاندیشی، جبرگرایی، بیزاری از ریا و غمانگیز بودن اشعار حافظ را 4 ویژگی مهم اشعار این شاعر خوشذوق دانست و گفت: شعر فارسی، شعر فراق است و اگر از وصالی در اشعار ذکر شود این وصال لحظهای و زودگذر است. به همین جهت نیز بسامد مرگ در اشعار حافظ بسیار دیده شده و این واژگان که شاید ما از کنار آنها ساده عبور میکنیم در اشعار وی به نحو چشمگیری با فلسفه پیوند خورده است.
وی حافظ را غمگینترین شاعر ایران خواند و با مقایسه غزلیات غمانگیز حافظ با اشعار پر ضرب و شور و سرور مولانا گفت: حافظ شاعری است که وقتی از غم میگوید، چاره را در مستی و بیخبری میداند و البته این مستی در اوج آگاهیبخشی و پرتوی از راز جهانی است.
از دیدگاه دکتر مهرکی، حافظ علت وجودی بشر، دلیل خلقت انسان و هبوط آدم را در عشق میداند، آنجا که میسراید: در ازل پرتو عشقت ز تجلی دم زد/عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد.
دکتر «آذر دانشگر» نیز با اشاره کوتاهی به نظریه کارناوالگرایی «میخائیل باختین» فیلسوف، نظریهپرداز و متفکر روسی قرن بیستم به بیان وجود چندصدایی، گفتگومندی و نظریه کارناوالگرایی باختین در اشعار حافظ پرداخت.
وی با توضیج مختصری در مورد کارناوال گفت: کارناوالها جشنهای عمومی و مردمی هستند که در آنها طبقات اجتماعی واژگون میشوند،دلقکها پادشاه،احمقها خردمند و مقدسین مسخره میشوند. در این جشنها شوخی و جدی مردم به گونهای با هم ترکیب میشود که همه ادعاها با طنزی شیرین از پایگاه خود سقوط میکنند.
وی با بیان بعضیمولفههای کارناوال از جمله فلسفی بودن آنها گفت: در اشعار حافظ فلسفهای وجود دارد که از یکسو گسترش فلسفه خیام است و از سوی دیگر در غنیمت شمردن عمر و حیات اصرار ویژهای دارد. وی ادامه داد: در اشعار حافظ همچنین به نوعی از فلسفه میرسیم که معترضانه نظام تقدیر و قضا و قدر ار زیر سوال میبرد.
در این نشست شاعرانه که با حضور دانشجویان و اساتید ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی و شاعران البرزی برگزار شد، شاعران خوش ذوقی چون خانمها محمودیان و تارا صالحی و آقایان وحید عظیمپور، امیر رضا معروفی، ابوطالب صفدری و محمد تقی به خوانش اشعار خود پرداختند.