البرز- امیدبانوان؛ چطور نوشت: به‌طور معمول، برای طراحی وب سایت، میان کارفرما و تیم طراحی، قراردادی موسوم به «قرارداد طراحی وب سایت» منعقد می‌شود که شرایط و تعهدات دو طرف را شرح می‌دهد. در این مقاله شما را با اهمیت قرارداد طراحی وب سایت و ویژگی‌های مشترک آن با سایر قراردادها و همچنین نکات و دانستنی‌های مهم قبل از انعقاد قرارداد طراحی وب‌سایت آشنا خواهیم کرد.

اهمیت قرارداد طراحی وب سایت

طرفین برای مشخص‌کردن دقیق مسائلی ازجمله خواسته‌ طرفین، ویژگی‌های دقیق کار (طراحی وب سایت و ویژگی‌های آن)، مبلغ و هزینه‌ لازم برای انجام کار و سایر نکات، باید قراردادی میان خود منعقد کنند. این قرارداد باید با دقت و هوشمندی تنظیم شده باشد. این کار از بسیاری از اختلاف‌ها و سوءتفاهم‌ها درباره‌ اموری ازجمله ویژگی‌های فنی وب‌سایت، وجود یا عدم‌وجود پشتیبانی و مدت آن و زمان دقیق پرداخت هزینه‌ انجام کار جلوگیری می‌کند. نمونه‌ی این قراردادها در اینترنت فراوان است؛ اما نکته‌ شایان‌توجه آن است که این نمونه‌قراردادها در اغلب موارد، همه‌ی خواسته‌های دو طرف را پوشش نمی‌دهند. ازاین‌رو، توصیه می‌شود در انعقاد این‌گونه قراردادها از مشاوره‌ی تخصصی در این زمینه بهره بگیریم.

ویژگی‌های مشترک قرارداد طراحی وب سایت با سایر قراردادها

1. طرفین قرارداد: مانند هر قرارداد دیگری، مشخصات طرفین قرارداد، ازجمله اطلاعات شناسایی، اقامتگاه و سِمت افرادی که قرارداد را امضا می‌کنند، باید به‌دقت مشخص شود. برای جلوگیری از اشتباه در این زمینه، مدارک شناساییِ امضاکنندگان مانند کارت ملی، سند سمت باید به‌رویت طرف مقابل رسیده و ضمیمه‌ی قرارداد شود.
2. موضوع و مدت قرارداد: در این بخش، به طراحی وبسایتِ موردنظر و ویژگی‌های آن به‌طور کلی اشاره می‌شود. اگر وبسایت ویژگی‌های موردنظر زیادی دارد، می‌توان در پیوست قرارداد یا زیرِ عنوان دیگری در خودِ قرارداد به این ویژگی‌ها اشاره کرد. مدت‌زمان انجام کار باید به‌طور دقیق مشخص شود. این امر می‌تواند از اختلاف‌های مربوط به مدت‌زمان انجام کار جلوگیری کند و مبدأ محاسبه‌ی خسارتِ تأخیر را نیز معین کند. همچنین مدت‌زمان انجام کار می‌تواند در چند مرحله‌ی معین، برنامه‌ریزی شود.
3. تعهدات طرفین: در این بخش مشخص می‌شود که هریک از طرفین چه تعهداتی در قرارداد دارد و این تعهدات درطول چه مدتی باید به‌انجام برسد.
4. مبلغ قرارداد و شرایط پرداخت: درمقابل موضوع قرارداد، باید مشخص شود که هزینه‌ی انجام طراحی وب‌سایت چقدر است و آیا باید به‌صورت یکجا پرداخت شود یا پس از تکمیلِ هر مرحله از فرایند انجام کار، بخشی از این مبلغ پرداخت می‌شود. همچنین در برخی از قراردادهای طراحی وبسایت پیش‌بینی می‌شود که طراح در کسب‌وکارِ صاحبان کسب‌وکار شریک شود. در این حالت، هزینه‌ انجام کار به‌صورت درصدی تعیین می‌شود.
5. پایان قرارداد و پیش‌بینی شرایط فسخ قرارداد: در این بخش باید تعیین شود که قرارداد در چه شرایطی فسخ می‌شود. برای نمونه، درصورت تأخیر ناموجه طراح در طراحی وب سایت یا تأخیر کارفرما در پرداخت هزینه‌های طراحی وبسایت، می‌توان حق فسخ پیش‌بینی کرد. همین‌طور در مواردی که شرایط فورس ماژور، برای مدت معینی مانع از انجام کار می‌شود، پس از مدت مشخصی می‌توان برای طرفین حق فسخ درنظر گرفت.

مهمترین نکات در قرارداد طراحی وبسایت:

۱- پشتیبانی وب سایت

در غالب موارد، سفارش طراحی سایت، شامل پشتیبانی آن برای مدتی مشخص پس از اتمام کار می‌شود. در این موارد، بهتر است که قسمتی از پرداخت، هم‌زمان یا پس از اتمام این مرحله انجام پذیرد.

۲- عدم افشای اطلاعات محرمانه کارفرما

متقاضی یا کارفرما می‌تواند در قرارداد پیش‌بینی کند که اطلاعاتی که در اختیار طراح سایت یا همکاران وی قرار می‌دهد، محرمانه بوده و درصورت افشای این اطلاعات، ضمانت اجرایی مشخصی باید تعیین شود. نکته‌ی مهم در این قرارداد و سایر قراردادها این است که تعهدات باید دارای ضمانت اجرایی باشند. از‌این‌رو، برای این تعهد نیز باید ضمانت اجرایی متناسب تعیین کرد.

۳- مالکیت فکری

متقاضی یا کارفرما در قرارداد خود باید نسبت به حفظ حقوق مالکیت فکری مربوط به اطلاعاتی که در اختیار طراح قرار می‌دهد، تأکید کند. همچنین درمورد حقوق مربوط به سایتِ طراحی‌شده، ازجمله ثبت دامنه‌ی سایت باید در قرارداد تعیین تکلیف شود.

۴- تست و بررسی کار

بهتر است در قرارداد طراحی وبسایت پیش‌بینی شود که کار طراحی وبسایت درنهایت ازسوی شخصی ثالث که مسلط به امور فنی است، بررسی شود؛ در این صورت، بخشی از پرداخت هم باید متناسب با این مرحله انجام شود.

۵- خسارت تأخیر

چنانچه هریک از طرفین در انجام تعهدات خود ازجمله تحویل کار و پرداخت مبالغ تأخیر داشته باشند، می‌توان به‌صورت روزانه مبلغی را به‌عنوان خسارت پیش‌بینی کرد تا ضمانت اجرایی برای تأخیر در انجام تعهدات باشد و از این امر پیشگیری کند.

۶- تحویل کار

درصورت تحویل کامل کار و اتمام مدت پشتیبانی، اگر مشکلی در زمینه‌ عملکرد وبسایت ایجاد شود، آیا طراح می‌پذیرد که با هزینه‌‌ای مشخص، ایراد مربوط به طراحی سایت را برطرف کند؟ نکته‌ مهم دیگر آن است که تحویل وبسایت باید به چه صورتی باشد؟ آیا کلیه‌ اسناد فنی و اطلاعات مربوط به وبسایت باید تحویل متقاضی یا کارفرما شود؟

۷- تعیین حدود مسئولیت

بند مهم دیگر قرارداد طراحی سایت، تعیین حدود مسئولیت طرفین است. برای نمونه، طراح تا چه زمانی مسئولیت رفع عیوب و پشتیبانی وبسایت را برعهده دارد؟ چنانچه ایرادِ پیش‌آمده در عملکرد وبسایت ناشی از قصور متقاضی یا کارفرما باشد، آیا مسئولیت رفع عیوب با هزینه‌ معین‌شده در قرارداد همچنان برعهده‌ی طراح است یا دراین‌صورت، برطرف‌کردن عیوب از وظایف طراح نبوده و متقاضی می‌تواند از طراح تقاضا کند که با هزینه‌ عادی و نامعین، عیبِ پیش‌آمده را برطرف کند؟