گرمای زمین، قطعی برق و سلامت زنان؛ تابستان داغ ایران در آینهی یک هشدار جهانی
در حالیکه گزارشهای جهانی، تغییرات اقلیمی را بزرگترین تهدید سلامت بشر در دهه آینده میدانند، تابستان امسال برای بسیاری از کشورها بهویژه ایران، به یک هشدار واقعی بدل شده است. پژوهشها نشان میدهد زنان، بهویژه در دوران بارداری یا سالمندی، در برابر گرمای شدید آسیبپذیرترند و گرمایش زمین میتواند به افزایش مرگومیر، اختلالات روانی و بیماریهای قلبی در آنها منجر شود.

تازههای سلامت؛ امید بانوان؛ مطالعهای که در نشریه Lancet Planetary Health منتشر شده، با تحلیل دادههای ۱۷ کشور از جمله ایران، مصر، مکزیک و هند، نشان داده است افزایش دما بهطور معناداری باعث بالا رفتن مراجعات درمانی زنان میشود. در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، افزایش گرما با رشد مرگومیر ناشی از سرطانهای سینه، تخمدان، رحم و دهانه رحم در زنان مرتبط بوده است. هرچند این افزایش در نگاه نخست اندک است، اما از نظر آماری معنادار و نگرانکننده است.
ایران نیز در فهرست کشورهایی قرار دارد که در ماههای گرم سال، بهویژه در مناطق جنوبی، زنان بیش از دیگر گروهها در معرض آسیبهای ناشی از گرما هستند. خرماپزان جنوب ایران امسال همزمان با ناترازی شدید برق و گرمای بیسابقه، زندگی را برای زنان و کودکان دشوارتر از همیشه کرده است. قطعیهای مکرر برق نهتنها آسایش که سلامت جسمی و روانی ساکنان این مناطق را به خطر انداخته است.
دولتها در سراسر جهان برای مقابله با پیامدهای گرمایش زمین برنامههای روشن و مشخصی دارند. حالا شاید زمان آن رسیده که مسئولان کشور ما نیز در چنین شرایطی، امتیازاتی برای هموطنان جنوبنشین – زنانی که همیشه در خط مقدم دفاع از این سرزمین بودهاند – در نظر بگیرند.
نباید تمرکز صرف بر چالشهایی مانند کمبود برق، ما را از تبعات گستردهتر بحران زیستمحیطی غافل کند. تأثیر این بحران بر سلامت زنان و کودکان میتواند ما را با نسلی از بیماریهای نوظهور، فقر سلامت و فرسودگی روانی روبهرو کند؛ اگر همین امروز برای آن راهحلی نیندیشیم.
گرمایش زمین فقط یک بحران محیطزیستی نیست؛ تهدیدی جدی برای عدالت جنسیتی و سلامت زنان است. وقت آن است که در کنار کاشت درخت و صرفهجویی در انرژی، صدای زنانی را هم بشنویم که گرمای زمین، زندگیشان را از درون میسوزاند.