تازه‌های سلامت. امید بانوان؛ بسیاری از ما تجربه کرده‌ایم که تنها با یک نگاه به چهره کسی، متوجه بیماری او شده‌ایم. افتادگی پلک‌ها، رنگ‌پریدی لب‌ها و تغییر در شفافیت پوست، کدهای دیداری هستند که مغز ما آن‌ها را پردازش می‌کند. اکنون پژوهشگران با بررسی روی ۲۸۰ داوطلب دریافتند که سیستم ادراکی زنان در رمزگشایی از این حالت‌ها، دقت بالاتری نسبت به مردان دارد.

این مطالعه که نتایج آن در «مدیکال اکسپرس» منتشر شده، نشان می‌دهد تفاوت زنان و مردان در تشخیص وضعیت سلامتی دیگران، ریشه در الگوهای تکاملی هزاران ساله دارد.

چرا زنان در تشخیص بیماری «متخصص‌تر» هستند؟

دانشمندان دو فرضیه اصلی برای این توانمندی مطرح می‌کنند:

۱. فرضیه مراقب اصلی: از آنجا که زنان در طول تاریخ مسئول اصلی مراقبت از نوزادان (که توان تکلم ندارند) بوده‌اند، مغز آن‌ها برای تشخیص زودهنگام بیماری از طریق نشانه‌های چهره تکامل یافته تا شانس بقای فرزندان را افزایش دهد.

۲. فرضیه اجتناب از آلودگی: زنان به دلیل دوره‌های حساس بیولوژیکی (مانند بارداری) که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف‌تر می‌شود، به صورت غریزی نسبت به عوامل بیماری‌زا حساس‌ترند تا از آلودگی خود و خانواده‌شان جلوگیری کنند.

اینفوگرافیک اختصاصی «امید بانوان» ریشه‌های تکاملی تشخیص بیماری در زنان

جزئیات آزمایش؛ از هوشیاری تا پذیرش اجتماعی

در این پژوهش، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تصاویر واقعی (نه دست‌کاری شده) افراد را در دو حالت سلامت و بیماری ارزیابی کنند. تحلیل‌ها نشان داد زنان در ۶ بُعد مختلف از جمله «هوشیاری»، «مثبت بودن» و «قابل نزدیک شدن بودن» فردِ مقابل، ارزیابی‌های دقیق‌تری داشتند. هرچند این تفاوت از نظر آماری کوچک است، اما نشان‌دهنده یک «فشار انتخابی» در طول تاریخ برای بقای بیشتر به دست زنان است.

پژوهشگران خاطرنشان می‌کنند که این مطالعه به دانشجویان کارشناسی محدود بوده است و ممکن است به جمعیت‌های گسترده‌تر قابل تعمیم نباشد. همچنین، شاخص‌های دیگری از بیماری، مانند صدا و وضعیت بدنی، در این پژوهش در نظر گرفته نشده‌اند. عکس‌های استفاده‌شده در مطالعه فقط شامل چهره‌های ثابت و برش‌خورده بودند. این نشانه‌های اضافی ممکن است ادراک بیماری را به میزان متفاوتی تحت تاثیر قرار دهند.