کرج - امید بانوان؛ تیلدا حسینی؛ در هفته‌ای که گذشت اتفاقات زیادی رخ داد که شاید یک بار دیگر لزوم مدیریت بحران را به همه ما گوشزد کرد.  هنوز از اولین سیل در البرز مدت زیادی نگذشته و شاید هزینه جبران بسیاری از خسارات همچنان در پیچ و خم بروکراسی اداری مانده است که در دومین فصل سال نیز شاهد سیلی این چنینی و تبعات و شایعات پس از آن بودیم.

البرز در مکانی کاملا حادثه‌خیز قرار دارد و هیچ گریزی از آن نیست. از یکسو در منطقه‌ای نیمه خشک قرار دارد و این روزها با مشکلات مربوط به کم آبی دست و پنجه نرم می‌کند، از سویی دیگر همجواری با گسل‌هایی که هر آن از خواب بیدار شود و خمیازه‌ای بکشد، البرز را برای همیشه نابود خواهد کرد و از سویی دیگر با سیل و ویرانگری‌های خاص آن روبروست.

بحران و حوادث غیر مترقبه ذاتا به دلیل همین یکدفعه‌ای و بی‌خبر بودن حوادثش است که بحران نام گرفته و نیاز به مدیریتی جدی و جهادی دارد. وگرنه اگر با حوادثی روبرو بودیم که از قبل هشدار و آالارمی بابت رخ دادن آن دریافت می‌کردیم که نیازی نبود به آن بحران بگوییم. لذا برای مدیریت این چنین وقایعی به تیزبینی، سرعت عمل، دقت نظر و نگاهی جامع و کل نگر و در عین حال تفکری جزء اندیش نیاز است که همه جوانب و  مشکلات را در نظر بگیرد تا بتواند بر شرایط مسلط باشد.

شاید برای ما که در محلی امن و راحت نشسته‌ایم و از طریق رسانه‌های شنیداری و دیداری از واقعه‌ای مطلع می‌شویم، تجویز کردن هزار و یک راهکار، کار ساده‌ای به نظر آید و مرتب هم آنها را که در صحنه حضور دارند و به صورت میدانی اقدامات را رصد و مدیریت می‌کنند مورد شماتت و نقد قرار دهیم؛ ولی منصفانه که بخواهیم به این مقوله نظر کنیم، می‌بینیم مدیریت بحران حتی در ساده‌ترین و استانداردترین شرایط هم سخت است. چون با هزار و یک عامل ناگهانی روبرو هستیم و هر بار از یک سو مورد هجوم  صدها عامل فیزیکی، طبیعی، قهری و غیره قرار می‌گیریم و آنچه بیشتر از همه در این میان رخ نشان می‌دهد، حفظ جان انسانها در درجه اول و کم کردن خسارات ناشی از وقوع چنین حوادثی است.

غلیان احساسات، برخورد نامناسب در شرایط بحرانی و عدم استفاده از قوه تفکر، از یک سو و عدم آگاهی از شرایط خطرناک و نحوه برخورد صحیح با چنین موقعیت‌هایی، ازدحام از روی کنجکاوی، دلسوزی یا حتی خودنمایی از دیگر سو در میان مردمی که مورد هجوم قهر طبعت قرار گرفته‌اند، همیشه سبب اختلال در مدیریت چنین شرایطی از سوی متصدیان و عوامل اورژانس یا هلال احمر شده است. و البته از منظری دیگر که به این حضور نگاه کنیم می‌بینیم، اگر نبود همین عامل انسانی موثر و دلسوز شاید آمار مرگ و میر و خسارت به مراتب بیشتر از این بود. لذا در بحران‌های این چنینی باید گفت حضور به موقع و درست مردم در صورتی که از عوامل دست اندر کار و با تجربه نیز اطاعت کنند، بسیار می‌تواند موثر باشد و در صورتی که فقط به عنوان تماشاچی و از روی کنجکاوی حضور داشته باشند، بسیار عامل خطرناک و دست و پا گیری در مدیریت چنین حوادثی است.

آنچه از زبان متصدیان امر و مسؤولان در مورد سیل سیجان شنیدیم سبب خرسندی است وقتی از شجاعت و همت؛ همدلی و بزگواری روستائیان سیجان و روستاهای اطراف می‌گفتند که شاید هیچ جا آموزش نیز ندیده باشند ولی فطرتا و بر اساس همان حس نوع‌دوستی خود به صحنه آمدند و پا به پای مسؤولان در خلق صحنه ای بی‌بدیل از رحمت، شجاعت و انسانیت پای کار بودند.

 جای سپاس و تقدیر دارد حضوری این چنینی و امید است که این چنین حضورهایی زین پس نه در برابر قهر طبعیت که در زمان مهر طبیعت نیز رخ دهد و روزی بیاید که این مردم جشن بگیرند بازسازی روستای نیمه‌ویران خود را و در سایه همدلی و همزبانی مردم و مسؤلین بار دیگر چراغ خانه‌های این روستا روشن شود به مهر و ایمان.