بین الملل. امید بانوان؛ در بسیاری از کشورهای با درآمد بالا، نابرابری‌های نژادی و قومی در مراقبت‌های بهداشتی منجر به تفاوت‌های قابل توجهی در نتایج سلامت زنان می‌شود.  برای مثال، در برخی مناطق، زنان بومی تا سه برابر بیشتر از سایر زنان در معرض خطر مرگ در دوران زایمان هستند.

گزارش همچنین به ارتباط قوی بین سطوح بالاتر نابرابری جنسیتی، از جمله ازدواج کودکان، و نرخ بالاتر مرگ‌ومیر مادران اشاره می‌کند.  این عوامل اجتماعی و اقتصادی نقش مهمی در تعیین نتایج سلامت زنان دارند.

سازمان جهانی بهداشت تأکید می‌کند که برای بهبود برابری در سلامت، باید به عوامل اجتماعی تعیین‌کننده سلامت توجه ویژه‌ای شود.  این عوامل شامل دسترسی به آموزش، مسکن مناسب، درآمد کافی و حمایت‌های اجتماعی است.

اگرچه مرگ‌ومیر مادران در سطح جهانی بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ به میزان ۴۰٪ کاهش یافته است، اما کشورهای با درآمد پایین و متوسط هنوز ۹۴٪ از مرگ‌ومیرهای مادران را به خود اختصاص می‌دهند.

سازمان جهانی بهداشت خواستار اقدام فوری برای کاهش این نابرابری‌ها و بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی برای زنان در سراسر جهان شده است.

نابرابری‌ها، سلامت کودکان را نیز تهدید می‌کنند

سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که نابرابری‌های گسترده در شرایط زندگی و دسترسی به خدمات بهداشتی، تأثیر عمیقی بر سلامت کودکان در سراسر جهان دارد. کودکانی که در فقر زندگی می‌کنند، بسیار بیشتر از سایرین در معرض سوءتغذیه، بیماری و مرگ زودهنگام هستند.

در بسیاری از کشورها، کودکان متعلق به خانواده‌های کم‌درآمد یا گروه‌های اقلیت، دسترسی محدودتری به مراقبت‌های بهداشتی پایه، واکسیناسیون و آموزش سلامت دارند. این وضعیت، خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون ذات‌الریه، اسهال و مالاریا را افزایش می‌دهد؛ بیماری‌هایی که قابل پیشگیری هستند، اما همچنان از دلایل اصلی مرگ‌ومیر کودکان زیر ۵ سال محسوب می‌شوند.

طبق گزارش WHO، در حالی که نرخ کلی مرگ‌ومیر کودکان در دو دهه اخیر کاهش یافته است، اما نابرابری‌ها باعث شده‌اند که این کاهش در میان گروه‌های محروم بسیار کندتر اتفاق بیفتد.

از جمله مثال‌های برجسته در این گزارش، اشاره شده که در برخی کشورها، نرخ مرگ‌ومیر کودکان در فقیرترین خانوارها دو تا سه برابر بالاتر از ثروتمندترین خانوارهاست. همچنین کودکانی که مادرانشان آموزش کمتری دیده‌اند، بیش از سایرین در معرض بیماری و مرگ قرار دارند.

سازمان جهانی بهداشت تأکید می‌کند که بهبود سلامت کودکان نیازمند اقدام جامع در زمینه‌های مختلف از جمله تغذیه، بهداشت محیط، تحصیل مادران و دسترسی عادلانه به مراقبت‌های اولیه است.

توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت برای کاهش نابرابری‌ها

سازمان جهانی بهداشت در پایان این گزارش تأکید می‌کند که برای دستیابی به عدالت در سلامت، کشورها باید رویکردی چندجانبه و جامع در پیش بگیرند. صرف تمرکز بر بخش بهداشت کافی نیست؛ باید به ریشه‌های اجتماعی و اقتصادی نابرابری‌ها نیز پرداخته شود. در همین راستا، پنج راهکار کلیدی پیشنهاد شده است:

1. افزایش سرمایه‌گذاری در نظام سلامت اولیه

خدمات سلامت باید قابل‌دسترس، مقرون‌به‌صرفه و با کیفیت باشد؛ به‌ویژه برای زنان، کودکان و جوامع حاشیه‌نشین.

2. جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها با نگاه به عدالت جنسیتی و اجتماعی

تنها با داده‌هایی دقیق می‌توان شکاف‌ها را شناسایی و برای رفع آن‌ها برنامه‌ریزی کرد. باید اطلاعات به تفکیک جنسیت، سن، موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقتصادی جمع‌آوری شود.

3. تدوین سیاست‌هایی با محوریت برابری

دولت‌ها باید قوانین و برنامه‌هایی تدوین کنند که فعالانه نابرابری‌ها را کاهش دهد؛ نه اینکه صرفاً وضعیت موجود را حفظ یا بدتر کند.

4. توانمندسازی زنان و دختران

آموزش، امنیت شغلی، دسترسی به منابع و مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها، نقش حیاتی در ارتقای سلامت و کاهش آسیب‌پذیری دارند.

5. همکاری بین‌بخشی و جهانی

حل مسائل سلامت فقط با همکاری نظام‌های بهداشتی ممکن نیست. باید آموزش، تغذیه، حمل‌ونقل، مسکن و محیط‌زیست نیز در برنامه‌ریزی‌ها دخیل شوند. همچنین کشورها باید از تجربیات جهانی بهره بگیرند و برای رفع چالش‌های مشترک با هم همکاری کنند.